thanh huyền
Chúng ta đang tiến dần đến cơ khí chính xác, và đây sẽ là nền tảng tốt cho sự phát triển của tự động hóa. Ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực cơ khí đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm của các doanh nghiệp Việt Nam. Xin giới thiệu đến bạn đọc một số phần mềm ưu việt phổ biến hiện nay được ứng dụng trong lĩnh vực cơ khí.
Thiết kế cơ khí
AutoCAD
Sản phẩm của hãng AutoDesk chuyên hỗ trợ trong lĩnh vực thiết kế các bản vẽ kỹ thuật dạng 2D và 3D. Dùng AutoCAD để đưa những ý tưởng thiết kế lên bản vẽ. AutoCAD không có các module khác nhau dành cho từng lĩnh vực thiết kế: Kiến trúc, xây dựng, cơ khí… nhưng là phần mềm phổ biến nhất. Đối với lĩnh vực cơ khí, thiết kế và xử lý trên AutoCAD là việc tạo ra bản vẽ với các tuỳ biến chung theo quy ước vẽ kỹ thuật phù hợp với chuyên nghành cơ khí.
Solidworks
Solidworks là bộ sản phẩm của hãng Dassault Systemes phục vụ cho lĩnh vực thiết kế 3D, với các ứng dụng cụ thể là thiết kế khuôn mẫu, thiết kế máy móc, kết cấu, liên kết mối hàn… Với 03 Module: Part, Assembly và Drawning, Solidworks thực sự đáp ứng nhu cầu thiết kế cơ khí từ cơ bản đến phức tạp.
– Part: Cho phép xây dựng các chi tiết từ môi trường vẽ phác tới không gian vật thể, tạo dựng chi tiết từ đơn giản đến phức tạp.
– Assembly: Cho phép lắp ghép các chi tiết đã xây dựng thành bộ sản phẩm hoàn chỉnh.
– Drawning: Cho phép chiếu các bản vẽ chi tiết hoặc bản vẽ 3D thành bản vẽ 2D.
Catia
Catia là bộ sản phẩm hoàn chỉnh nhất của hãng Dassault systemes. Bao gồm 06 Module phục vụ cho toàn bộ quá trình thiết kế, tính toán tối ưu và gia công trong lĩnh vực cơ khí. 02 Module đầu tiên của Catia phục vụ cho thiết kế cơ khí gồm: Mechanical Design và Shape Design and Styling.
– Mechanical Deigsn: modul này cho phép xây dựng các chi tiết, các sản phẩm lắp ghép trong cơ khí.
– Shape Design and Styling: modul này cho phép thiết kế các bề mặt có biên dạng, kiểu dáng phức tạp trong lĩnh vực thiết kế vỏ ô tô, tàu biển, máy bay,…
Tính toán và phân tích tối ưu
Phần mềm Catia
Module thứ 03 của phần mềm Catia là Analysis cho phép tính toán kiểm tra và mô phỏng chi tiết chịu tải trọng trong môi trường kết cấu liên tục hoặc trong môi trường nhiệt độ. Từ đó cho phép tối ưu kết cấu.
Phần mềm ANSYS
ANSYS gồm 03 Modul chính: Ansys Worksbench, CFX, Ansys LS/Dyna được ứng dụng để tính toán trong các môi trường khác nhau trong quá trình chế tạo, hoạt động của các thiết bị máy móc cơ khí.
– Ansys Worksbench: Là Module tính toán hệ cơ khí trong môi trường liên tục. Việc xây dựng mô hình 3D trên môi trường CAD suất sang môi trường tính toán của Ansys WB và áp đặt các giá trị tải trọng cho phép khai thác các giá trị ứng suất, biến dạng của hệ. Từ đó cho phép đánh giá khả năng làm việc của cơ cấu.
– CFX: Là Module sử dụng hiệu quả trong việc xác định phân bố lưu lượng và nhiệt độ trong một dòng chảy.Có thể mô phỏng dòng chảy tầng và dòng chảy rối, dòng nén được và dòng không nén được, và nhiều dòng chảy kết hợp. CFX được ứng dụng trong các lĩnh vực như: Hàng không vũ trụ; Đóng gói điện tử, Thiết kế ôtô….Các đại lượng đặc trưng đáng quan tâm là vận tốc, áp suất, nhiệt độ và các hệ số màng…Cụ thể:
* Phân tích và mô phỏng sự tương tác giữa 1 môi trường chất lỏng (hoặc khí) và khối chất rắn bao quanh. Các đại lượng đặc trưng bao gồm: phân bố áp suất, chuyển vị và các tần số riêng.
* Mô phỏng hiệu ứng của một chất lỏng hoặc khí đứng yên (không chảy) trong bể chứa, và tính toán áp suất thủy tĩnh do bị khuấy lên.
– Ansys LS/Dyna: là modul giải quyết các vấn đề kết cấu có độ phi tuyến cao mô phỏng các quá trình va chạm, chế tạo áp lực, các quá trình xảy ra với biến dạng lớn.
Sản xuất cơ khí
Phần mềm Catia
Với 03 Module: Manufacturing; Equipments and systems và Plant Engineering, Catia đáp ứng toàn diện nhu cầu ứng dụng CNTT trong sản xuất Cơ khí.
– Manufacturing: modul này cho phép mô phỏng quá trình gia công chế tạo chi tiết thông qua việc lựa chọn dao, chế độ cắt, gá đặt từ đó cho phép người thiết kế lựa chọn quá trình chế tạo hợp lý nâng cao chất lượng gia công và tiết kiệm vật liệu.
– Equipments and systems: cho phép xây dựng các trang thiết bị, các hệ thống của một nhà máy theo tiêu chuẩn.
– Plant Engineering: cho phép thiết kế mặt bằng xưởng, nhà máy, dây chuyền sản xuất.
Phần mềm MasterCAM
Phần mềm Mastercam 9.1 là một trong số phần mềm mạnh nhất, cho phép tự động nhận được chương trình gia công điều khiển chuyển động các máy công cụ CNC, sau khi chúng ta thiết lập bản vẽ của chi tiết máy, chọn phôi, vật liệu, dao cụ và kiểu chạy dao. Trong phần mềm Mastercam 9.1 có một module đặc biệt, module Project, cho phép chúng ta dễ dàng lập các chương trình CNC gia công các chi tiết có biên dạng phức tạp trên các bề mặt khác nhau. Bằng cách chúng ta vẽ đối tượng trên một mặt ảo, thường là mặt phẳng, lập trình gia công đối tượng trên mặt ảo, sau đó sử dụng module Project để chuyển thành chương trình gia công CNC của đối tượng trên mặt thực, là một mặt phức tạp gọi là phương pháp lập trình gia công trên hình chiếu, hoặc phương pháp chiếu hình.
(TCTĐH Tháng 11-2008)